Phó chủ tịch Hội nhà văn Hà Nội
Tổng biên tập báo Doanh nhân Việt Nam toàn cầu
CÒN ẤM HƠI MEN
Xin được mượn một câu thơ của Nguyễn Duy Yên để nói về chính ông: "Rượu buồn còn ấm hơi men".
Hơi men ấy được ủ ấm như thế nào?
Trước hết, ấy chính là chữ "tình".
"Đã ngoại tám mươi" mà Nguyễn Duy Yên tự nhận rằng mình "chửa biết già ", đã trải qua bao giông tố của nhịp đời hối hả, của "nghiêng ngả sóng đời" mà ông vẫn "chẳng biết say". Đọc thơ Nguyễn Duy Yên, người ta thấy một con người trầm tĩnh, suy tư cùng buồn vui thế sự, đôi lúc ông mang cái vẻ thầm trầm xa xót lẫn giễu nhại bông đùa của một cao nhân. Con người ấy thao thức vì vần xoay của nhân thế nhưng chỉ lặng lẽ "phiếm luận văn chương một tiếng khà". Con người ấy đối diện với cái rộng dài của không - thời gian và cái bất trắc, oan trái của cuộc đời bằng một thái độ gần như điềm tĩnh, vừa giàu trắc ẩn vừa bao dung:
"Thăng trầm bể khổ qua muôn kiếp
Thế giới bao la vũ trụ tình"
(Biển đời)
Dù "nước non xanh" hay "gầm gào biển dữ", dù "đời bận rộn cuộc đua chen", dù thế sự "Vàng thau lẫn lộn", cuối cùng rồi cũng chỉ còn lại một chữ "tình". Một chữ "tình" trải dài và lan rộng, ngập tràn trong vũ trụ."Còn ấm hơi men" ? Ấy còn là một Nguyễn Duy Yên đượm giọng điệu hoài cổ.Nhiều câu thơ của ông đau đáu nỗi tiếc nhớ, buồn thương cho điều gì đó đã qua mà còn mãi vương vấn trong kí ức. Có khi là "một thời vương giả " của Mỹ Sơn, khi lại là "một thoáng hương xưa" mờ ảo, lấp lánh sắc chiêm bao. Và nhiều lúc là thời gian. Thời gian trở đi trở lại trong thơ Nguyễn Duy Yên như một nỗi ám ảnh:
"Hơn tám mươi xuân đã trải rồi"
(Cảnh già)
"Tuổi đời hỏi có bao nhiêu
Trăm năm thoáng chốc đã vèo bay đi"
(Tự hỏi)
"Thời gian là thế vô tình lắm
Tính sổ mấy người sống quá trăm"
(Ôi! Thời gian)
"Bạn bè ngày một xa dần
Thưởng xuân còn được bao lần nữa đây?"
(Tự hỏi)
"Níu lấy thời gian ta với ta"
(Tự sự)
"Tờ lịch xé đi báo hết ngày
Xoay tròn quả đất một vòng quay"
(Thử thách)
Ấy còn là một Nguyễn Duy Yên trong tình yêu. Nhiều bài thơ của ông trở nên trong sáng, trẻ trung đến bất ngờ, cũng bởi có tình yêu trong đó. Một cô gái má hồng lên bởi nắng, một bóng hồng xa vắng, một mối tình mãi không tan dù xuân đã tàn từ lâu, một người vợ thủy chung cùng nhau lập cuộc đời bắt đầu từ túp lều tranh ... Tình yêu khiến nhà thơ quên cả tuổi già, quên cả thời gian đã điểm bạc đôi mái đầu phong sương. Có vẻ như không phải là đề tài chính trong thơ ông, nhưng nếu thiếu tình yêu, thơ Nguyễn Duy Yên sẽ không thể nồng nàn hơi men, như chén rượu ngon mà thiếu chút sắc màu ấm áp.Và cuối cùng là duyên nợ với nàng thơ. Trong nhiều sáng tác, Nguyễn Duy Yên đề cao giá trị của thơ ca và khẳng định đó là chính là niềm "si mê" của mình . Sinh ra trong gia đình truyền thống khoa bảng, từ nhỏ ông đã biết yêu quý, trân trọng những giá trị của văn hóa, văn nghệ, trong đó đặc biệt là thi ca. Ông đã xuất bản nhiều tập thơ in chung và in riêng, song "Muôn nẻo đường thơ" là tập thơ đặc biệt của ông, bởi đây là tập những bài thơ bốn câu vừa ngắn gọn súc tích ,vừa thể hiện được phong cách của tác giả: giàu suy tư, trữ tình, sâu lắng, hoài cổ. Đó chính là hơi men được ủ ấm trong thơ Nguyễn Duy Yên, cái chất men khiến người ta say, người ta nhớ, người ta yêu...
Hà Nội, tháng 9 năm 2013
ĐỌC THO ANH
"MUÔN NẺO ĐƯỜNG THƠ"
Nguyễn Du để lại cho đời
Chữ "Tâm" như một khoảng trời sáng trong
"Muôn nẻo đường thơ" khúc ca lòng
Ngọt ngào- Nhưng có bão giông tình đời.
Em Nguyễn Dương Hùng
22-2 -2013