Paul Éluard
La mort, l’amour, la vie
J’ai cru pouvoir briser la
profondeur de l’immensité
Par mon chagrin tout nu sans
contact sans écho
Je me suis étendu dans ma
prison aux portes vierges
Comme un mort raisonnable qui
a sur mourir
Un mort non couronné si non
de son néant
Je me suis étendu sur les
vagues absurdes
Du poison absorbé par amour
de la cendre
La solitude m’a semblé plus
vive que le sang
Tu est venue le feu s’est
alors raminé
L’ombre a cédé le froid d’en
bas s’est etoilé
Et la terre s’est recouverte
De la chair claire et je me
suis senti léger
Tu est venue la solitude était
vaincue
J’avais un guide sur la terre
je savais
Me diriger je me savais démesuré
J’avancais je gagnais de
l’espace et du temps
Les champs sont labourés les
usines rayonnent
Et le blé fait son nid dans
une houle enorme
La moisson la vandage ont des
témoins sans nombre
Rien n’est simple ni
singulier
La mer est dans les yeux du
ciel ou de la nuit
La forêt donne aux arbres la
sécurité
Et les murs des maisons ont une
peau commune
Et les routes toujours se
croisent.
Dịch nghĩa
CÁI CHẾT, TÌNH YÊU , CUỘC SỐNG
Anh đã tưởng có thể bẻ gãy
cái thẳm sâu, cái bao la
Bằng nỗi sầu trần trụi, không
tiếp xúc, không đồng vọng
Anh đã nằm dài trong cái nhà
tù cửa đóng kín
Như một người chết có lý trí
đã hiểu cái chết
Một kẻ chết trên đầu không
đội vòng hoa mà chỉ có hư vô
Anh đã trải mình trên những
ngọn sóng xô vô nghĩa
Của chất độc ngấm vào người
và tình yêu tro bụi
Anh cho rằng nỗi cô đơn còn
thắm hơn máu đỏ. (Xem tiếp
trang 2)
-2-
Em đã đến bếp tàn đã bập bùng
lửa dỏ
Bóng tối lui, sao mọc giữa
cái giá lạnh bên dưới
Và mặt đất được bao phủ
Bằng da thịt trong trắng của
em và anh cảm thấy mình nhẹ nhàng hơn
Em đã đến sự cô đơn đã bị
đánh bại
Anh có người dẫn dắt trên đời
Anh biết định hương, anh biết
mình đã lớn mạnh
Anh đi tới, anh tiết kiệm
không gian và thời gian
Đồng ruộng cày cấy xong,
những xưởng máy tỏa sáng
Lúa mì làm tổ ngoài đồng
trong làn sóng mênh mông
Gặt lúa, hái nho có vô số người chứng kiến
Không có cái gì đơn giản,
cũng chẳng có gì lẻ loi
Biển chiều trong mắt của
trời, trong mắt của đêm
Rừng tặng cho cây cối sự yên
ổn, an toàn
Và những tường nhà là một tấm
da chung
Và những con đường luôn gặp
nhau.
DỊCH THƠ
của ÉLUARD
CÁI CHẾT, TÌNH YÊU, CUỘC SỐNG
Anh tưởng dễ bỏ nơi thẳm sâu
vô tận
Không quảng giao ôm hận chỉ
riêng mình
Nằm dài trong tù như cô gái
đồng trinh
Lý trí cho mình hiểu về cái
chết
Cõi hư vô người chết hoa đâu
có biết
Đã trải qua bao ngọn sóng vô
hình
Rằng cô đơn hơn máu đỏ nguyên
sinh
Chất độc ngấm tình yêu thành
tro bụi.
Em chợt đến bếp tàn bùng lửa
đỏ
Màn trời đêm sao sáng lạnh
gió về
Bao phủ trần gian cái rét tái
tê
Em đến hồn nhiên cô đơn tan
biến
Nhẹ lòng anh khi tình yêu đã
đến
Dìu dắt nhau đi suốt cả cuộc
đời
Có hướng đi anh sẽ lớn lên
thôi
Thời gian, không gian chớ
đừng lãng phí
(xem
tiếp trang 03)
(03)
Đồng áng xong, nhà máy đồng
tỏa sáng
Mì gặt rồi xếp tựa sóng mênh
mông
Mùa hái nho tấp nập khắp cánh
đồng
Không đơn giản, chẳng có gì
cô độc
Biển trong mắt đêm hay mặt
trời mới mọc
Rừng cho ta cuộc sống được
yên bình
Như mái tường bao bọc ở xung
quanh
Và những con đường thường
xuyên ta gặp,
Tháng 7 năm 2015
Người dịch : Nguyễn
Duy Yên