“THƠ CHUYỂN SOẠN DÂN CA -
ĐẰM THẮM HỒN QUÊ”
Từ lâu, khán
thính giả và công chúng yêu thơ cả nước không chỉ biết đến cặp vợ chồng nhà thơ
Nguyễn Duy Yên và Đoàn Kim Vân như những trí thức tiêu biểu của Thủ đô Hà Nội,
doanh nhân thành đạt mà còn biết đến ông bà qua những bài thơ đầy cảm xúc về
quê hương đất nước, về tình yêu và cuộc sống, những suy ngẫm, trải nghiệm về cuộc
đời với bao cung bậc thăng trầm. Điều đặc biệt là ngoài việc sáng tác thơ ông
bà còn rất yêu các bộ môn nghệ thuật truyền thống của dân tộc như hát chèo, hát
văn, ca trù, hát xẩm, dân ca quan họ... Tình yêu ấy như ngọn lửa nhen nhóm tạo
cảm xúc để hai nhà thơ Đoàn Kim Vân và Nguyễn Duy Yên đã dựa vào những bài thơ của mình để viết lời cho các loại hình nghệ thuật
này. Cho đến nay, sau nhiều năm thử nghiệm ông bà đã có 150 bài đặt lời
mới cho loại hình nghệ thuật dân tộc được thu thanh phát sóng ở Đài TNVN, Đài
THVN, Đài PT và TH Hà Nội, các hãng băng đĩa nhạc v.v...
Là những người con vùng đất xứ nhãn
nên thơ, nên tình, từ nhỏ đã được đắm mình trong lời ru tha thiết, được nghe những
làn điệu hát chèo, quan họ, cải lương, trống quân, cò lả... nên ngay từ nhỏ, hồn quê, tình quê đã ngấm vào tâm hồn
hai nhà thơ Nguyễn Duy Yên và Đoàn Kim Vân. Lớn lên, ông bà thương yêu nhau rồi
nên vợ nên chồng. Những khúc hát dân ca ấy lại càng mặn nồng tha thiết. Đến một
ngày ông bà cũng ngồi làm thơ, cùng sửa câu sửa chữ cho nhau, những câu hát
chèo bay bổng lại vang lên trong tình yêu lứa đôi đầy yêu thương của họ:
Đôi ta duyên phận phải chiều
Tơ hồng vấn vít chỉ điều se săn
Cầm tay giao mặt dặn rằng
Chỉ thề nước biếc đạo hằng chớ quên
Rủ nhau lên miếu xuống đền
Hơn 60 năm chung sống, hai nhà thơ
Nguyễn Duy Yên và Đoàn Kim Vân đã thực hiện đúng như câu hát chèo nồng say ấy.
Và cũng từ tình yêu, sự say mê sáng tạo, ông bà đã nhờ nhạc sĩ Dân Huyền và tôi
- soạn giả Mai Văn Lạng cùng chuyển thể thơ mình sang dân ca. Nhà thơ Đoàn Kim
Vân tâm sự: “Sách cô chú có nhiều, nhưng cuốn dân ca thì chưa có. Cô rất muốn
cuốn sách này đến được nhiều người yêu dân ca trong và ngoài nước để họ tập
hát, lưu giữ vốn cổ truyền của dân tộc”.
Vậy là từ hàng nghìn bài thơ, nhạc sĩ
Dân Huyền và tôi đã đọc hết, đọc kỹ, để tinh tuyển ra những bài thơ hay nhất,
có vần và dễ hát nhất, rồi căn cứ vào nội dung của bài thơ mà chúng tôi chọn loại
hình dân ca cho phù hợp. Công việc tuyển chọn thật gian nan, đã chọn được bài
thơ hay rồi, lại phải chọn loại hình, chọn loại hình rồi phải chọn làn điệu, rồi
phân khúc làn điệu sao cho phù hợp, dễ hát. Có lẽ đây là lần đầu tiên có một cuốn
sách THƠ DÂN CA nên hẳn còn nhiều thiếu sót rất mong nhận được phản hồi của các
bậc tiền bối, người yêu thơ, yêu dân ca và chèo…
Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách Giai điệu quê hương tới quý độc giả yêu
dân ca. Mong nhận được sự phản hồi của các bậc tiền bối, người yêu thơ, yêu dân
ca và chèo.
Hà Nội ngày 29/5/2020